ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು; ಉತ್ಖನನಗಳು ಮತ್ತು ವಿಧಗಳು. ೨ನೆ ಚತುರ್ಮಾಸಕ್ಕಾಗಿ; ಕರ್ನಾಟಕ ವಿ.ವಿ., ಧಾರವಾಡ ವ್ಯಾಪ್ತಿ.

೧. ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ಅಥವಾ Archaeological Sources:- ಲಿಖಿತ ರೂಪದಲ್ಲಿರದ ಅಂದರೆ, ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಹೂತುಹೋಗಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಅವಶೇಷಗಳು, ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗಳು, ಆದಿಮಾನವನ ಉಪಕರಣಗಳು, ಆಯುಧಗಳು, ಶಾಸನಗಳು, ನಾಣ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಗಳು, ಕೋಟೆಗಳ ಅವಶೇಷಗಳು, ಅರಮನೆಗಳು, ಸಾಗರಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯುವರು. ಇವುಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಅದ್ಯಯನವನ್ನು ಪುರಾತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಅಥವಾ Archaeology ಎಂದು ಕರೆಯುವರು. ಪುರಾತತ್ವ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನದ    ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಉಪವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ,

A. ಉತ್ಖನನಗಳು ಅಥವಾ Excavations:- ಭೂಮಿಯೊಳಗೆ ಹೂತು ಹೋಗಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಅಗೆಯುವ, ದಾಖಲಿಸುವ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಉತ್ಖನನ ಎನ್ನುವರು. ಇದರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ  ಮೂರು ವಿಧಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

ಅ. ಸಮತಲ ಉತ್ಖನನ – Harizantal Excavation: ಭೂಮಿಯನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಆಳಕ್ಕೆ ಅಗೆದ ನಂತರ ನಿವೇಶನದ ವೈಶಾಲ್ಯತೆಯನ್ನು ಅರಿಯುವ ಸಲುವಾಗಿ ಉದ್ದ ಮತ್ತು ಅಗಲವಾಗಿ ಅಗೆಯುವರು. ಇದರಿಂದ ಪ್ರಾಚೀನ ನಿವೇಶನದ ವಿಸ್ತಾರ ತಿಳಿಯಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುತ್ತದೆ.

ಆ. ಲಂಬ ಉತ್ಖನನ – Vertical Excavations: ನಿವೇಶನವೊಂದನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಆಳ, ಅಗಲ ಮತ್ತು ಉದ್ದಕ್ಕೆ ಅಗೆತ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಅದೇ ನಿವೇಶನವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಆಳಕ್ಕೆ ಭೂಮೇಲ್ಮೈಗೆ ಲಂಬವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಆಳಕ್ಕೆ ಉತ್ಖನನ ಮಾಡುವುದೇ ಲಂಬ ಉತ್ಖನನ. ಇದರಿಂದ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಹೂತುಹೋಗಿರುವ ವಿವಿಧ ಕಾಲಘಟ್ಟಗಳ ಅವಶೇಷಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯನ್ನು ಅರಿಯಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುತ್ತದೆ.

ಇ. ಸಾಗರ ಉತ್ಖನನ (ಸಾಗರ ಪುರಾತತ್ವ ಅಧ್ಯಯನ) - Marine Excavations: ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಸಾಗರಗಳ ನೀರಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಬಂದರು ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿ ಬೆಳಕಿಗೆ ತರುವ ವಿಧಾನವೇ ಸಾಗರ ಉತ್ಖನನ ಅಥವಾ Marine Archaeology ಎಂದು ಕರೆಯುವರು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಈ ವಿಧಾನವು ಇನ್ನೂ ಶೈಶವಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದ್ದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಆಗಬೇಕಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಭಾರತದ ಗುಜರಾತ್‌ ಸಮುದ್ರ ತೀರದಲ್ಲಿ S.R. ರಾವ್‌ ಅವರು ಮುಳುಗಿ ಹೋಗಿರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ದ್ವಾರಕೆ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೊಂದು ಉತ್ತಮ ನಿದರ್ಶನ. ಅಲ್ಲದೇ ಬೆಟ್‌ದ್ವಾರಕಾ, ಪೂಂಪುಹಾರ್‌ (ತಮಿಳುನಾಡು) ಮತ್ತು ಮಹಾಬಲಿಪುರಂಗಳಲ್ಲೂ ಸಹಾ ಸಾಗರ ಪುರಾತತ್ವ ಸಂಶೋದನೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಖನನಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಂಶೋಧಕರ ವಿವರಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:-

1. ಹರಪ್ಪಾ - ಡಾ. ದಯಾರಾಂ ಸಹಾನಿ - 1921

2. ಮೊಹೆಂಜೊದಾರೊ - R.D. ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ - 1922

3. ತಕ್ಷಶಿಲೆ, ನಳಂದಾ ಮತ್ತು ಪಾಟಲೀಪುತ್ರಗಳು - ಡಾ. ಸ್ಪೂನರ್‌ - 1934

4. ನರ್ಮದಾ ನದಿ ತೀರ - H.D. ಸಂಕಾಲಿಯ

5. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಪ್ರದೇಶಗಳು - ರಾಬರ್ಟ್‌ ಬ್ರೂಸ್‌ ಫೂಟ್

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

ಸಿಂಧೂ ನಾಗರೀಕತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳು The Salient Features of the Indus Valley Civilization

ಸಿಂಧೂ ನಾಗರೀಕತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳು The Salient Features of the Indus Valley Civilization Antiquity : The Harappan civilisation is dated between 2600 and 1900 BC. There were earlier and later cultures, known as Early Harappan and Later Harappan. The Harappan period characterised by seals, beads, weights, stone blades and baked bricks is called as the Mature Harappan culture. The Carbon-14 datings indicate the mature Harappan period to be from C. 2800/2900–1800 BC. Modern research on the Harappan civilization, establishing evidence of their contact with the Mesopotamian Civilization also corroborates this dating. ಪ್ರಾಚೀನತೆ: ಹರಪ್ಪಾ ನಾಗರೀಕತೆಯು ಸಾ.ಶ.ಪೂ. ಸು. ೨೫೦೦ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಿಂದಿನದ್ದಾಗಿದ್ದು, ಪೂರ್ವಹರಪ್ಪ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಹರಪ್ಪ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಇದ್ದವು ಎಂಬುದು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಮುದ್ರೆಗಳು, ಮಣಿಗಳು, ತೂಕದ ಸಾಧನಗಳು, ಕಲ್ಲಿನ ಆಯುಧಗಳು ಮತ್ತು ಸುಟ್ಟ ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಹರಪ್ಪಾ ಕಾಲಘಟ್ಟವನ್ನು ಪ್ರಬುದ್ಧ ಹರಪ್ಪಾ ಕಾಲವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಇಂಗಾಲ ೧೪ರ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರಬುಧ್ಧ ಹರಪ್ಪ ನಾಗರೀಕತೆಯು ಸಾ.ಶ..ಪೂ. 2900 ರಿಂದ 1800 ವರ್...
Read more

ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ ರಚನೆಯ ಮೂಲಾಧಾರಗಳು ಭಾಗ ೧

ಕರ್ನಾಟಕ ಇತಿಹಾಸದ ಪುನರ್‌ ರಚನೆಯ ಆಧಾರಗಳು     ಗತಿಸಿಹೋದ ಘಟನೆಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಅಧ್ಯಯನವೇ ಇತಿಹಾಸ. ಗತಕಾಲದ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಕಾಲಾನುಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಇತಿಹಾಸದ ಪುನರ್‌ ರಚನೆ ಎನ್ನುವರು. ಇತಿಹಾಸದ ಪುನರ್‌ ರಚನೆಗೆ ಆಧಾರಗಳು ಅತ್ಯವಶ್ಯಕ. ಆಧಾರಗಳಿಲ್ಲದೇ ಇತಿಹಾಸವಿಲ್ಲ. ಆಧಾರಗಳಿಲ್ಲದೇ ರಚಿಸಿದ ಇತಿಹಾಸವು ಇತಿಹಾಸವಲ್ಲ; ಅದು ಕಪೋಲಕಲ್ಪಿತ ಅಥವಾ ಕಟ್ಟುಕಥೆ ಎನಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇತಿಹಾಸ ಪುನರ್‌ ರಚನೆಗೆ ಬಳಸುವ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಮೂಲಾಧಾರಗಳು ಎಂತಲೂ ಕರೆಯುವರು.  ಇಂತಹ ಮೂಲಾಧಾರಗಳು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಯಾವುದೇ ದೇಶದ ಇತಿಹಾಸ ಪುನರ್‌ ರಚನೆಗೆ ವಿವಿಧ ಮೂಲಾಧಾರಗಳ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ ರಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಆಧಾರಗಳ ಕೊರತೆಯನ್ನು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಕೊರತೆ ಇದ್ದು, ಅವರು ಇತಿಹಾಸದ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಬಹುತೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ. ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದ ಲಭ್ಯ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಅಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಅರಬ್‌ ವಿದ್ವಾಂಸ ಅಲ್ಬೇರೂನಿ (12 ನೆ ಶತಮಾನದ ಆದಿಭಾಗ) “ಭಾರತೀಯರನ್ನು ತಮ್ಮ ಪೂರ್ವ ಇತಿಹಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದರೆ ಏಕಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ಕತೆ ಹೇಳಲು ತೊಡಗುತ್ತಾರೆ” ಎಂದಿದ್ದಾನೆ. R.C ಮಜೂಮದಾರ್‌ ಅವ...
Read more

ಸಾಹಿತ್ಯಾಧಾರಗಳು - Literary Sources

ಸಾಹಿತ್ಯಾಧಾರಗಳು - Literary Sources. ಪೀಠಿಕೆ: ಲಿಖಿತ ಅಂದರೆ ಬರವಣಿಗೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಆಧಾರಗಳನ್ನು ಸಾಹಿತ್ಯಾಧಾರಗಳು ಎನ್ನುವರು. ಇವುಗಳು ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ವಿದೇಶೀಯ ಬರವಣಿಗೆ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ದೇಶೀಯ ಭಾಷೆಗಳಾದ ಪಾಲಿ, ಪ್ರಾಕೃತ, ಸಂಸ್ಕೃತ, ಅರ್ಧಮಾಗಧಿ, ಕನ್ನಡ, ತೆಲುಗು, ತಮಿಳು ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಆಧಾರಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ವಿದೇಶೀಯ ಭಾಷೆಗಳಾದ ಗ್ರೀಕ್‌, ರೋಮನ್‌, ಪರ್ಷಿಯಾ, ಅರಬ್‌, ತುರ್ಕಿ ಮತ್ತು ಚೀನೀ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲೂ ಸಹ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೃತಿಗಳು, ಲೌಕಿಕ ಕೃತಿಗಳು, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕೃತಿಗಳು, ಪ್ರವಾಸ ಕಥನಗಳು – ಹೀಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಬರವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಇವು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ವರ್ಗೀಕರಣ: ಅಧ್ಯಯನದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಇವುಗಳನ್ನು 1. ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು 2. ವಿದೇಶೀಯ ಬರವಣಿಗೆಗಳು ಎಂದು ವಿಭಾಗಿಸಬಹುದು. 1.      ದೇಶೀಯ ಬರವಣಿಗೆಗಳು : ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ (ಮೇಲೆ ಹೇಳಿರುವ) ರಚಿತವಾದ ಆಧಾರಗಳಿವು. ಇವುಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ೪ ಉಪವಿಭಾಗಗಳಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು: ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಅ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯ. ಆ. ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯ. ಇ. ಸಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಈ. ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯ.   ಅ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯ: ಧರ್ಮನಿಷ್ಠರಾದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೀಯರು ವಿಫುಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತೆ ವೈದಿಕ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧ ಸಾಹಿತ್ಯವೆಂದ...
Read more