ಇತಿಹಾಸದ ಹಿಮದಲ್ಲಿ

ಪೀಠಿಕೆ:-     ಮಧ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಭೌಗೋಳಿಕ ಅನ್ವೇಷಣೆಗಳ ನಂತರ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ತಮ್ಮ ವಸಾಹತುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದರು. ಇಂತಹ ವಸಾಹತು ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆಂಗ್ಲರು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು   ನಾಗರೀಕರೆಂದು ಭಾವಿಸಿಕೊಂಡದ್ದಲ್ಲದೇ, ತಮ್ಮ ವಸಾಹತುಗಳಲ್ಲಿನ ಜನರನ್ನು ಅನಾಗರೀಕರೆಂದು ಭಾವಿಸಿ ಅವರ ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿಯೇ ದೇವರು ನಮಗೆ ಈ ದೇಶಗಳನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸತೊಡಗಿದರು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ವಸಾಹತು ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲೆಡೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು. ಅವರ ಇಂತಹ ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಕಾಲಘಟ್ಟವನ್ನು ಎರಡು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ವಿಭಜಿಸಬಹುದು. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ವೆಸ್ಟ್‌ ಇಂಡೀಸ್‌ ದ್ವೀಪಗಳವರೆಗಿನ ವಿಸ್ತರಣೆ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಏಷ್ಯಾದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳವರೆಗಿನ ವಿಸ್ತರಣೆ. ಹೀಗೆ 18ನೆ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯ ಮತ್ತು 19ನೆ ಶತಮಾನದ   ಆರಂಭದ ವೇಳೆಗೆ ವಸಾಹತು ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಜಗತ್ತಿನ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಭೂಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲಿನ ಒಡೆತನವನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು. ಅವರ ಇಂತಹ ವಸಾಹತು ವಿಸ್ತರಣೆಯೇ ಮುಂದೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ನೀತಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕಾರಣಗಳು :-   ಆಂಗ್ಲರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ವಾದವು ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದ ಬೌದ್ಧಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಫಲವಾಗಿದೆ

ಅಹರ ಸಂಸ್ಕೃತಿ: ಇದು ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಉದಯಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅಹರ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.   ಅಂದರೆ ಮೇವಾರ, ರಾಜಾಸ್ಥಾನದ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಹೆಚ್.‌ ಡಿ. ಸಂಕಾಲಿಯ 1961-62 ರಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ. ಒಟ್ಟು ೬೦ ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ನೆಲೆಗಳ ಪತ್ತೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಅಹರ್‌ ಮತ್ತು ಬಾಲಾಥಲ್‌ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರಗಳು. ಎರಡು ಹಂತಗಳನ್ನು ಗುರ್ತಿಸಲಾಗಿದೆ. 1. ತಾಮ್ರಶಿಲಾಯುಗ ಮತ್ತು 2. ಇತಿಹಾಸ ಆರಂಭ ಕಾಲ. ಇದರ ಕಾಲವನ್ನು ಸಾ.ಶ.ಪೂ. ೨೦೨೫ ರಿಂದ ೧೨೭೦ ವರೆಗೆ ಎಂದು ನಿಗದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಬಾಲಾಥಲ್‌ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕಾಲವನ್ನು ಸಾ.ಶ.ಪೂ. ೩ ಶತಮಾನದಿಂದ ಸಾ.ಶ.ಪೂ. ೧೫೦೦ ವರೆಗೆ ನಿಗದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಮಣ್ಣಿನ ಮನೆಗಳು, ಮೃದುಕಲ್ಲಿನ, ಬೆಲೆ ಬಾಳುವ ಕಲ್ಲುಗಳು, ದಂತಗಳು, ಚಿಪ್ಪುಗಳು   ಮತ್ತು ಸುಟ್ಟ ಮಣ್ಣಿನ ಮಣಿಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ, ತಾಮ್ರದ ಗಣಿಗಳ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ; ಇಲ್ಲಿನ ತಾಮ್ರವು ಬಹುಶಃ ಹರಪ್ಪಾ ನಾಗರೀಕತೆಗೆ ಪೂರೈಕೆ ಆಗಿರಬಹುದು. ಅಕ್ಕಿ, ಗೋದಿ, ಜೋಳ, ಬಾರ್ಲಿ, ಆಡು, ಕುರಿ, ದನ, ಎಮ್ಮೆ, ಹಂದಿ, ನಾಇ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು ಸಿಕ್ಕಿವೆ. ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳು ಇದ್ದರು. ಆಡಳಿತ ಪದ್ಧತಿ ಬಗ್ಗೆ ನಿಖರ ಮಾಹಿತಿ ಅಲಭ್ಯ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಕಡೆ ಕೋಟೆಗಳಂತಹ ಅವಶೇಷಗಳಿವೆ. ಕಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಕೃತಿ: ಇದು ಮಾಳವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಉಜ್ಜಯಿನಿ ಬಳಿ ಇದೆ. ಕಪಿತ್ತಕ ಎಂಬ ಸ್ಥಳದ ಕಾರಣ ಆ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. ನಾಗ್ಡಾ, ಎರಾನ್‌

ಯುದ್ಧದ ಹಿನ್ನೆಲೆ:- ಲಾರ್ಡ್ ಕಾರ್ನ್ ವಾಲಿಸನು 1786 ರಲ್ಲಿ ಗವರ್ನರ್‌ ಜನರಲ್‌ ಆಗಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದನು . ಆತನು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಮತ್ತು ಟಿಪ್ಪು ನಡುವೆ ಸಮರ ಅನಿವಾರ್ಯವೆಂದು ಆರಂಭದಲ್ಲಿಯೇ ಅರಿತುಕೊಂಡನು . ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅವನು ಹೈದರಾಬಾದಿನ ನಿಜಾಮ ಮತ್ತು ಮರಾಠರೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಟಿಪ್ಪುವನ್ನು ಏಕಾಂಗಿಯನ್ನಾಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದನು. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಟಿಪ್ಪುವು ಸಹಾ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ವಿದೇಶಗಳ ನೆರವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಫ್ರೆಂಚರು, ಟರ್ಕಿ ಮತ್ತು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನಗಳ ಸುಲ್ತಾನರೊಂದಿಗೆ ರಾಯಭಾರಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಈ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭವೇನೂ ಆಗಲಿಲ್ಲ . 1790 ರ ಜೂನ್ 1 ರಂದು ಕಾರ್ನವಾಲಿಸನು ಮರಾಠರೊಂದಿಗೂ , 1790 ರ ಜುಲೈ 4 ರಂದು ನಿಜಾಮನೊಂದಿಗೂ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡನು. ಹೀಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷರು , ಮರಾಠರು ಮತ್ತು ನಿಜಾಮ ಹತ್ತಿರ ಬಂದಂತೆ ಟಿಪ್ಪು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಏಕಾಂಗಿಯಾದನು . ಯುದ್ಧದ ಕಾರಣಗಳು:- ಸಮರಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣದ ಕಾರಣವು 1789 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 29 ರಂದು ತಿರುವಾಂಕೂರು ರಾಜ್ಯದ ಮೇಲೆ ಟಿಪ್ಪು ನಡೆಸಿದ ದಾಳಿಯಾಗಿತ್ತು . ಇದರಿಂದ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಟಿಪ್ಪುವಿನ ವಿರುದ್ಧ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಿಸಿದರು. ಏಕೆಂದರೆ, 1784 ರ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ತಿರುವಾಂಕೂರು ರಾಜನನ್ನು ಇಂಗ್ಲಿಷರ ಸ್ನೇಹಿತರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು . ತಿರುವಾಂಕೂರು

ಆರಂಭಿಕ   ನೇತೃತ್ವ – ಹೈದರಾಲಿ. ನಂತರ ಟಿಪ್ಪು. ಮುಕ್ತಾಯ: ಮಂಗಳೂರು ಒಪ್ಪಂದ: ಮಾರ್ಚ್‌ 11, 1784. ಭಾಗಿಗಳು: ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂತೋನಿ ಸ್ಯಾಡ್ಲೀರ್ , ಜಾರ್ಜ್‌ ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್‌ ಸ್ಟಾಂಟನ್‌ ಮತ್ತು ಜಾನ್‌ ಹಡಲ್ಸ್ಟನ್ . ಹಿನ್ನೆಲೆ:- 1770 ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಮರಾಠರು ಹೈದರನ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದಾಗ ಅ ವನು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುವಂತೆ ಅವ ರನ್ನು ಕೇಳಿದ . ಇಂಗ್ಲಿಷರು ಅ ದನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿ ಮದ್ರಾಸ್‌ ಒಪ್ಪಂದದ ಷರತ್ತನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದರು. ಆಗ ಮೈಸೂರಿನ ಮೇಲೆ ಮಾಧವರಾವ್ ನಡೆಸಿದ ದಾಳಿ   ತೀವ್ರ ಸ್ವರೂಪದ್ದಾಗಿದ್ದು. ಇದರಿಂದ ಒಪ್ಪಂದದಂತೆ ಸಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಬಾರದ ಇಂಗ್ಲಿಷರ ಬಗ್ಗೆ ಹೈದರ್ ಕೋಪೋದ್ರಿಕ್ತನಾದ . 1776 ರಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್ ‍ ಗಳ ನಡುವೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಣೆಯಾಯಿತು. ಇದು ಹೈದರನಿಗೆ ಮದ್ರಾಸ್‌ ಒಪ್ಪಂದ ಮುರಿದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷರ ಮೇಲೆ ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸದವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಟ್ಟಿತು . ಜೊತೆಗೆ ಎಲ್ಲ ಭಾರತೀಯ ರಾಜರು ಇಂಗ್ಲಿಷರನ್ನು ದ್ವೇಷಿಸುತ್ತಿದ್ದರು . ಮರಾಠರು ತಮ್ಮ ಆಂತರಿಕ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷರು ಕೈಹಾಕುವುದ ರಿಂದ ಅಸಮಾಧಾನ ಗೊಂಡಿದ್ದರೆ , ನಿಜಾಮನು ಗುಂಟೂರನ್ನು ಮದರಾಸು ಸರ್ಕಾರ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ ಕ್ರುದ್ಧನಾಗಿದ್ದ . ಯುದ್ಧದ ಕಾರಣಗಳು:-   ೧. ಹೈದರ್‌ ಸೈನಿಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಪಡೆ

ಯುದ್ಧದ ಕಾರಣಗಳು:- 1. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಲ ರಾಜಕೀಯ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಹೈದರಾಲಿಗೆ     ಮರಾಠರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಇಂಗ್ಲಿಷರೂ ಮುಖ್ಯ ಶತ್ರುಗಳಾಗಿ ದ್ದರು . ಅವರು ಕೂಡ ಇವನ ರಾಜ್ಯ ವಿಸ್ತರಣೆಯಿಂದ ಅಸಮಾಧಾನಗೊಂಡು ಇವನನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಲು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದರು . ಏಕೆಂದರೆ ಅವನು ಅವರ ವಸಾಹತು ವಿಸ್ತರಣೆ ನೀತಿಗೆ ತಡೆ ಒಡ್ಡಬಹುದು ಎಂಬುದು ಆಂಗ್ಲರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿತ್ತು. ೨. ಕರ್ನಾಟಿಕ್‌ ಯುದ್ಧಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಮಿತ್ರನಾಗಿದ್ದ ಮಹಮದ್‌ ಅಲಿಯ ಶತೃಗಳಾಗಿದ್ದ ಚಂದಾಸಾಹೇಬ್‌ ಮತ್ತು ಮುಬರಿಜ್‌ಖಾನರಿಗೆ ಹೈದರ್‌ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದುದು ಅವರ ದ್ವೇಷಕ್ಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. 3. 1764 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬಕ್ಸಾರ್ ಯುದ್ಧದ ತರುವಾಯ ಕ್ಲೈವನು ಮುಗಲ್ ಸಾಮ್ರಾಟ ಷಾ ಆಲಂನಿಂದ ಬಂಗಾಳ , ಬಿಹಾರ ಮತ್ತು ಒರಿಸ್ಸಾಗಳ ದಿವಾನಿಯನ್ನಲ್ಲದೆ ಉತ್ತರ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಐದು ಕಿರುಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದ . ಈ ಸರ್ಕಾರಗಳು ನಿಜಾಮನಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದವು . ಇಂಗ್ಲಿಷರಿಗೆ ಅವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸುವ ಕಾಲ ಬಂದಾಗ ಅವನು ಕೋಪಗೊಂಡಿದ್ದ . ಆದರೆ ಇಂಗ್ಲಿಷರಿಗೆ ನಿಜಾಮನ ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ತಿಳಿದಿದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಬೇಗ ಅವನ ಮನವೊಲಿಸಿ ಮಿತ್ರನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು . ನಿಜಾಮನಿಗೆ ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲೂ ಉಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಬರದಿದ್ದ ಕಿರುಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಇಡೀ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಜಯಿಸಿ

ಪ್ರಥಮ ಯುದ್ಧ - 1775 – 1782. ಮುಕ್ತಾಯ ಸಾಲ್ಬಾಯ್‌ ಒಪ್ಪಂದ: 1782. ದ್ವಿತೀಯ ಯುದ್ಧ - 1802-1805. ತೃತೀಯ ಯುದ್ಧ - 1817-18. ***** ಪ್ರಥಮ ಯುದ್ಧ: 1775 – 1782. ಮುಕ್ತಾಯ ಸಾಲ್ಬಾಯ್‌ ಒಪ್ಪಂದ: 1782. ಕಾರಣಗಳು : ಮರಾಠರ ಆಂತರಿಕ ಕಲಹ. ಪೇಶ್ವೆ ಹುದ್ದೆಗಾಗಿ ರಘೋಬನು (ರಘುನಾಥರಾವ್) ನಾರಾಯಣರಾವ್‌ನ ಕೊಲೆ ಮಾಡಿಸಿದ್ದು, ಅದರ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧ ಸಾಬೀತಾದುದು, ನಾರಾಯಣರಾವ್‌ನ ನವಜಾತ ಮಗ ಸವಾಯಿ ಮಾಧವರಾವನು ಪೇಶ್ವೆ ಎಂದು ಘೋಷಣೆಯಾದುದು, ಅವನ ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ನಾನಾ ಫಡ್ನವೀಸನ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ 12 ಜನರ ಪೂನಾ ದರ್ಬಾರ್‌ ರಚನೆ, ಅವರು ರಘೋಬನ ಮೇಲೆ ಬಾಲಕ ಪೇಶ್ವೆಯ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದುದು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ರಘೋಬನು ಮಾರ್ಚ್‌ 7, 1775 ರಂದು ಮುಂಬೈಯಲ್ಲಿದ್ದ ಆಂಗ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಸೂರತ್‌ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡನು.. ಸೂರತ್‌ ಒಪ್ಪಂದದ ಕರಾರುಗಳು :- ರಘೋಬನಿಗೆ ಪೇಶ್ವೆ ಹುದ್ದೆ ಕೊಡಿಸುವುದು, ಅದಕ್ಕೆ 2500 ಆಂಗ್ಲರ ಸೇನಾ ನೆರವನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಒದಗಿಸುವುದು, ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಸಾಲ್‌ಸೆಟ್‌ ಮತ್ತು ಬೆಸ್ಸಿನ್‌ಗಳನ್ನು (ಬಾಂಬೆ ಬಳಿಯ ಪ್ರದೇಶಗಳು) ಆಂಗ್ಲರಿಗೆ ನೀಡುವುದು, ಸೂರತ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರೋಚ್‌ಗಳ ಕಂದಾಯದ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಆಂಗ್ಲರಿಗೆ ನೀಡುವುದು ಪ್ರಮುಖ ಕರಾರುಗಳಾಗಿದ್ದವು.     ಆದರೆ ಪೂನಾ ದರ್ಬಾರ್‌ ಅಥವಾ ಬಾರಾಭಾಯಿ ಗುಂಪು ಇದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿತು. ಮೇ 18, 1785ರಲ್ಲಿ   ಕರ್ನಲ್‌ ಕೇಟಿಂಗ್‌ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ